Sözlü Eser Kâkülünü Çözersin (Beyoğlunda Gezersin) Gözlerini Süzersin - Rıza Bey - Giriftzen - Mahur

[Makam]

Eser:

Beyoğlunda gezersin gözlerini süzersin​

Bestekâr:

Rıza Bey - Giriftzen​

Güfte Sâhibi:

Belirsiz​

Makam:

Mahur​

Form:

Şarkı​

Usûl:

Sofyan​

Güfte:

-​

Kaynak:

Sanat Müziği Notaları​

Mustafa Eren Güzel v3​

İSAM - Cüneyd Kosal Türk Musikisi Arşivi | v4, v5​

Diğer Bilgiler:

Arşiv No: 1579 -​

v3 | Muhtelif notalardan yazıldı.​

v4 | Diğer Bilgiler: D-70/11 s.20​

v5 | Notlar: Defterin başında "Haydar Sanal'ın notalarından Çok kuvvetli ihtimalle İsak Varon'a ait defterin fotokopisi" notları vardır. Diğer Bilgiler: D-60-2/34 s.39 ​

Bu şarkının aslı "Kâkülünü dökersin / Kâkülünü çözersin" şeklindedir.​

 

[mstferngzl]

Bu eserin formu Türkü olmalı diye biliyorum

 

[Mahzen-i Esrâr-ı Mûsikî]

Sanılanın aksine bu eser bir türkü değil, Rıza Bey'in şarkısıdır. Üsküdar Musiki Cemiyeti notasına "yöre: İstanbul" yazılarak, derleme bir türküymüş gibi kaydedilmesi-hem de bestekârını da yazarak- pek doğru değil kanaatimce. Konunun şarkı olarak kalmasının isabetli olacağına kaaniim.

 

[Derûnhân]

O halde tekrar eski hâline aldım. Doğrusu neyse o olsun . Teşekkürler.

 

[Mahzen-i Esrâr-ı Mûsikî]

Rica ederim

 

[Levent Çelik]

Bestekârinin belli olması eserin türkü olmasına engel değildir kanaatimce. Guftesinin ve bestesinin şekli buna karar vermede en önemli unsur olması gerekiyor.

Beste eğer yörenin elhan özelliklerini gösteriyorsa, güfte de edebiyat nazım biçimi olan "Şarkı" şeklinde değilde, türkülerde çoğunlukla kullanilan (2 ya da 3 misra+bağlantı) şeklinde ise buna türkü demekte bir sakınca yoktur.

 

[Mahzen-i Esrâr-ı Mûsikî]

Türkü biraz İstanbul dışını yani taşrayı ve İstanbul’un da halk mahsülü eserlerini ifade ediyor. Türkü besteleyen İstanbul bestekarlarında da eserlerine halk musikisi ifadesi vermeye çalıştıkları görülüyor. Fakat bu eser halk mahsülü ya da anonim de değil, hiç mi hiç türkü edası da taşımıyor mu efendim. Yanılıyor muyum?

 

[Levent Çelik]

Bunun için Şarkı ve Türküden ziyade, Kanto demek daha uygun düşer gibi

 

[Mahzen-i Esrâr-ı Mûsikî]

Mesela bu bir türkü

 

[Mahzen-i Esrâr-ı Mûsikî]

İndim yarin bahçesine

 

[Mahzen-i Esrâr-ı Mûsikî]

Zaten bu şarkının aslı “Beyoğlu’nda gezersin” değil “Kâkülünü dökersin”dir.

 

[Levent Çelik]

İndim yarin bahçesine

Eyvallah. O zaten Elâzığ havası.

 

[Levent Çelik]

Zaten bu şarkının aslı “Beyoğlu’nda gezersin” değil “Kâkülünü dökersin”dir.

Ister kakülünü döksün ister çesmini süzsün biz okuruz

 

[Derûnhân]

Zaten bu şarkının aslı “Beyoğlu’nda gezersin” değil “Kâkülünü dökersin”dir.

İlginç, daha fazla detay almamız mümkün müdür?

Ayrıca biz henüz "B" harfini işlemedik İSAM için. Orada olan notaya baktım, orada da "çözersin" diyor yanlış okumadıysam. v4 olarak ekledim.

Bir de "Rıza Bey (Pirinçci)" diyor, "Giriftzen" demiyor. Bununla ilgili bilgi alabilir miyiz?

 

[Mahzen-i Esrâr-ı Mûsikî]

Bu konuda bilgim yok maalesef. Bence ikisini de parantez içinde gösterelim. Ayrıca güfteye de parantez içinde (Kâkülünü dökersin/Kâkülünü çözersin) yazalım.
Nitekim görüldüğü gibi bu son versiyonda da “Kâkülünü çözersin” yazıyor. Sizin de dikkatinizi çektiği üzere.

 

[Berâat]

Eser:

Kakülünü çözersin gözlerini süzersin​

Bestekâr:

Belirsiz​

Güfte Sâhibi:

Belirsiz​

Makam:

Rast​

Form:

Şarkı​

Usûl:

Düyek​

Güfte:

​

Kaynak:

​

İSAM - Cüneyd Kosal Türk Musikisi Arşivi | v1​

Diğer Bilgiler:

​

v1 | Notlar: Defterin başında "Haydar Sanal'ın notalarından Çok kuvvetli ihtimalle İsak Varon'a ait defterin fotokopisi" notları vardır. Diğer Bilgiler: D-60-2/34 s.39 ​

 

[Levent Çelik]

Bu şarkı "Beyoğlun'da gezersin"in versiyonu. Onun altına kaydedilmeli.

 

[Mahzen-i Esrâr-ı Mûsikî]

Bence ayrı kaydedilip, not konmalı hocam. Beyoğlu’nda gezersin, bu şarkının değişmiş hali

 

[Levent Çelik]

Yani birbirinin versiyonları.

 

[Levent Çelik]

Versiyonları ayrı ayrı mı kaydediyoruz artık?

 

[Berâat]

Versiyonları ayrı ayrı mı kaydediyoruz artık?

Bu eserin o eserin versiyonu olduğunu bilmiyordum hocam, notaya bakmadım. Sistemde yüklü olmayınca yeni başlık açtım.

 

[Derûnhân]

Mevcut konuya taşıdım. Bu meseleyi konuşmuştuk daha önceden. Son eklenen notayı v5 diye kaydediyorum, başlığa da asıl ismi ekleyeceğim.

 

[gokturkburcu]

İlginç, daha fazla detay almamız mümkün müdür?

Ayrıca biz henüz "B" harfini işlemedik İSAM için. Orada olan notaya baktım, orada da "çözersin" diyor yanlış okumadıysam. v4 olarak ekledim.

Bir de "Rıza Bey (Pirinçci)" diyor, "Giriftzen" demiyor. Bununla ilgili bilgi alabilir miyiz?

TDV İSAM. KTP.
Cüneyt Kosal Arşivi
No: D-70/11

Pirinçci Rızā Bey'in Tek-Sofyan UsūlündeMāhūr Şarkısı

Kākülünü çözersiŋ gözlerini süzersin x 2
Sevdiceğim, yavrucağım niçün niçün beni üzersiŋ
Āh āh şıkır şıkır şıkırdama sen baŋa gel x 2


TDV İSAM. KTP.
Cüneyt Kosal Arşivi
No: D-60-2/34

Rast

Kākülünü çözersiŋ gözlerini süzersin x 2
Sevdiceğim, yavrucağım fıkır fıkır fıkır sen baŋa gel x 2
Ufak ufak ufak fıkır fıkır fıkırdama sen baŋa gel x 2

Kākülünü çözersiŋ gözlerini süzersin
Sevdiceğim, yavrucağım ne fıkır fıkırdarsın
baŋa gel

 

[gokturkburcu]

TDV İSAM. KTP.
Cüneyt Kosal Arşivi
No: D-70/11

Pirinçci Rızā Bey'in Tek-Sofyan UsūlündeMāhūr Şarkısı

Kākülünü çözersiŋ gözlerini süzersin x 2
Sevdiceğim, yavrucağım niçün niçün beni üzersiŋ
Āh āh şıkır şıkır şıkırdama sen baŋa gel x 2


TDV İSAM. KTP.
Cüneyt Kosal Arşivi
No: D-60-2/34

Rast

Kākülünü çözersiŋ gözlerini süzersin x 2
Sevdiceğim, yavrucağım fıkır fıkır fıkır sen baŋa gel x 2
Ufak ufak ufak fıkır fıkır fıkırdama sen baŋa gel x 2

Kākülünü çözersiŋ gözlerini süzersin
Sevdiceğim, yavrucağım ne fıkır fıkırdarsın
baŋa gel

Tam olarak böyle geçmekte hem Osmanlıca yazılı notasında hem de Devlet Osmanlı Arşivleri’nde de yer alan belgelerde, ilgilerinize.