Sözlü Eser Gönlüm Heves-i Zülf-i Siyehkare Düşürdüm - Zekai Dede - Hisar Buselik

[Makam]

Eser:

Gönlüm heves-i zülf-i siyehkare düşürdüm​

Bestekâr:

Zekai Dede​

Güfte Sâhibi:

Belirsiz​

Makam:

Hisar Buselik​

Form:

Y.S.​

Usûl:

Yürük Semai​

Güfte:

-​

Kaynak:

Sanat Müziği Notaları​

Diğer Bilgiler:

Arşiv No: 5068 -​

 

[hep güzel şeyler]

Bu eserin güftesinde bir terslik olduğunu düşünüyorum. Şöyle ki;

"Mürg-i dilimi (gönül kuşumu/bülbülümü)" düşürüyorum ama neden ayrılık ateşine düşürüyorum? Halbukü "gonce-i gülfâme (gül dudaklı goncaya)" düşürmem gerekmiyor mu, bülbül güle âşık olmuyor mu?

Aynı şekilde, "Sadpâre dili (yüz parça olmuş gönlü)" niçin gül dudaklı goncaya düşürüyorum, "âteş-i hicrâne (ayrılık ateşine)" düşürmüş olmam gerekmiyor mu, gönlüm bir gül dudaklı goncaya rastgelince bülbül kesilmiş olmalı ve ayrılık gelince parça parça olup ayrılık ateşine 100 kere yanmış olmalı. Yani güfte bence tenâsüb sanatı gereği şöyle olmalı:

"Gönlüm hevesi zülf-i siyehkâre düşürdüm
Mürg-i dilimi gonce-i gülfâme düşürdüm
Gül şevkine bugün bîtâb düşüp nâleler ettim
Sadpâre dili âteş-i hicrâne düşürdüm"

"Gönlümün sevme hevesini bir siyah saçlıya düşürdüm
Gönül bülbülümü o gül dudaklı goncaya düşürdüm
O gülün arzusu karşısında güçsüz kaldım, artık feryatlar etmeme engel olamadım
Parça parça, belki yüz parça olmuş gönlümü ayrı olmak / uzak olmak / hasret ateşine düşürdüm"

Notaların neredeyse hepsinde yazılı olan bana mânâ açısından çarpık gelen güfte şudur:

"Gönlüm heves-i zülf-i siyehkâre düşürdüm
Mürg-i dilimi âteş-i hicrâne düşürdüm
Gül şevkine bîtâb bugün nâleler ettim
Sadpâre dili gonce-i gülfâme düşürdüm"

Düşüncelerinizi merak etmekteyim... Selamlar...

 

[Levent Çelik]

Aşıklık yarı delilik gibidir neyi nereye düşüreceği belli olmaz

 

[三宅元貴]

Çok ilginç.

 

[Sadikkara]

Bu mevzuda bir malumatım olmasa da, sohbet için yazayım..

Zannım, bu beste nisbeten yakın dönem olduğu için; güftenin doğru aktarıldığıdır. Sanki 1897 idi Zekai Dedemizin vefatı. Tabi ki güfte mechul olduğu için kaynağını bir bakmak lazım.

Manası şöyle açıklanabilir mi acaba? Gönül kuşu (gülünden) ayrılığa düştü, bi-tab ve şevksiz naleler/nağmeler etti. Bu vechile, kırık gönlü gül dudaklı yarinde kaldı. İlk satırdaki “heves” de belki budur. Yani bir konu başlığı gibi.

Bu güfte bana hep şunu hatırlatıyor: (Sinemde), buradan da (Zülfün görenlerin)’i.

Muhabbet selam..

 

[alivala]

Efendim, bana bir terslik var gibi gelmedi açıkçası... Siyah zülüfleri olan birisine olan sevdadan söz açılmış ve sevgilinin uzaklığı ve ona kavuşmamışlık üzerinden gönül bülbülünün hicran ateşine salınmış olduğu söylenmiş...

Yani bana normal geldi ama kim bilir...