Sözlü Eser Çıkmaz Derun-i Dilden Efendim Muhabbetin (2 İki Nüsha) - Mustafa Efendi (Tabi) - Bayati

[Makam]

Eser:

Çıkmaz derun-i dilden efendim muhabbetin (2 iki nüsha)​

Bestekâr:

Mustafa Efendi (Tabi)​

Güfte Sâhibi:

Belirsiz​

Makam:

Bayati​

Form:

A.S.​

Usûl:

Aksak Semai​

Güfte:

Çıkmaz derûn-i dilden efendim muhabbetin​

Kurbânın olduğum bize yok mu mürüvvetin​

Sen hangi bağın gülüsün ne gülşenin bülbülüsün​

Ey serv-i semen bûy-i resîdem​

​

Ey âfet-i dil cûy-i güzîdem​

Nedir o işveler nedir, nedir o şîveler nedir​

Tegafülâne nâz ile ki bu girişmeler nedir​

Gören o gül cemâlini tasavvur eyler halini​

​

Hayâl-i lâlin eyleyen senin çeker vebâlini​

Kurbânın olduğum bize yok mu mürüvvetin​

Ey dil nedir bu mertebe hâhişlerin senin​

Cây-ı merâmın üzre ikamet mi niyyetin​

Örnek:

​

Kaynak:

Sanat Müziği Notaları​

ISAM, Cüneyd Kosal Türk Mûsıkîsi Arşivi | v8​

Diğer Bilgiler:

Arşiv No: 3005 -​

v8 | ISAM, Cüneyd Kosal Türk Mûsıkîsi Arşivi: D-86/30 - s. 60-64 arası ​

Defterin başında "Kemani Kevser Hanım'ın Haluk Güneyli'den aldım Ocak 1972" notları vardır.​

 

[Mahzen-i Esrâr-ı Mûsikî]

Bu eserin meyanı yoktur. Şu kısmı Suphi Bey "aslına ircâ" etmiştir. :
Ey dil nedir bu mertebe hâhişlerin senin
Cây-ı merâmın üzre ikamet mi niyyetin

 

[Mahzen-i Esrâr-ı Mûsikî]

Muhabbetin mi mahabbetin mi? Birini tercih edelim. Güftede ve başlıkta

 

[Faruk İnan]

Muhabbetin mi mahabbetin mi? Birini tercih edelim. Güftede ve başlıkta

Siz hangisini tercih buyurursunuz hocam?

 

[Mahzen-i Esrâr-ı Mûsikî]

Bu eserin meyanı yoktur. Şu kısmı Suphi Bey "aslına ircâ" etmiştir. :
Ey dil nedir bu mertebe hâhişlerin senin
Cây-ı merâmın üzre ikamet mi niyyetin

Böyle dedim demesine ama bu notayı nasıl izah edeceğiz bilemedim..

https://divanmakam.com/attachments/...usha-mustafa-efendi-tabi-bayati-v8-pdf.67075/

 

[Levent Çelik]

Nezih hoca da meyanın olmadığını söylerdi. Bu notayı da irca edenin kendisi yazmış olabilir mi?

 

[Mahzen-i Esrâr-ı Mûsikî]

Yazı onun değil hocam.

 

[huseyink]

Haruncuğum, V8'deki nota İsmail Hakkı Bey'in yazısı. Evet, meyanı Subhi Ezgi'nin bestelediği söylenir, ama Ezgi'nin bu eser özelinde böyle bir ifadesine rastlamadım ben. Eserin meyanının olmadığı hakkındaki kaynağımız sanırım sadece söylenenler ve Sadeddin Kaynak'ın okuduğu kayıt (Bu kayıttaki şekliyle bir de matbu nota var). Münir Bey de meyanı okuyor.

 

[Mahzen-i Esrâr-ı Mûsikî]

Evet Hüseyincim, tesbitin doğru. Mecmualardan da bakayım bir. İsmail Hakkı Bey de yapmış olabilir meyanı, sever o da böyle işleri malum

 

[Mahzen-i Esrâr-ı Mûsikî]

Meyan kanaatimce biraz eğreti duruyor eserde, pek uymuyor diğer kısımlarına sanki.

 

[Levent Çelik]

Meyan kanaatimce biraz eğreti duruyor eserde, pek uymuyor diğer kısımlarına sanki.

Hem bunun için hem de Segâh Ayini için ayni şeyi derdi Nezih hoca.

 

[huseyink]

Benim gördüğüm mecmualarda meyan güftesi var. Zaten "unutuldu" denen kısım meyanın melodisi. Bu da ayrı bir bahis tabii: unutuldu mu, yoksa meyanı yok muydu? Meyansız eserler de var malum. Belki de eser her şeyiyle geldi günümüze de "bu meyan buna uymuyor" diye düşünenler "olsa olsa Subhi Ezgi bestelemiştir bunu" şeklinde bir şey attılar ortaya. Her şey mümkün!

 

[Mahzen-i Esrâr-ı Mûsikî]

Hem bunun için hem de Segâh Ayini için ayni şeyi derdi Nezih hoca.

Bu tabi çok hissî bir yorum, bir bilgiye istinad etmiyor olmalı.

 

[Levent Çelik]

Vesikalı bilgi veya söylenegelmiş bir tevatür değil tabiki. Hoca'nin kendi kulak dolgunluğu ile yaptığı bir yorum sadece. Bu semainin meyani için yapılan eserin genel kompozisyonuna "yakıştıramama" yorumu gibi.

 

[Mahzen-i Esrâr-ı Mûsikî]

Şunu merak ediyorum. Eserin meyanını "Suphi Bey uydurdu, uydurmuş" mu dedi? Yoksa "Suphi Bey uydurmuştur canım" tarzında bir tahmin cümlesi imiydi kurduğu?

 

[Levent Çelik]

Bendeniz Beyâti Semainin meyanini Süheyla hocamdan da Aleaddin hocamdan da okumadım. Yani okuduğumuz Notada meyan bölümü zaten yoktu. Bu tarzda meyan bölümü ayrı besteye sahip olmayan 2.beyit için en başa dönen pek çok Semai örneği var malumunuz.

 

[Mahzen-i Esrâr-ı Mûsikî]

Dostlar, eserin eski yazma mecmualardaki şeklinde bahis konusu beyit "meyan" olarak yazılıyor. Yani eserin bir meyanı varmış, İsmail Hakkı Bey yazdığına ve Münir Bey de meyanı okuduğuna göre bu meyan günümüze de intikal etmiş bulunuyor diyebiliriz. Sadeddin Kaynak'ın meyanı okumaması için iki sebep akla geliyor; birincisi plak müddetinin yetmemiş olması, ikincisi eseri Şeyh Cemâl Efendi'den meyansız bir şekilde meşk etmiş olması. Kaynak'ın okuduğu tarza büyük oranda benzeyen v2'de de meyan yazılmamış. Şu halde ikinci ihtimal daha güçlü görünüyor. Eser meyanlı bir nakış semâîdir. Bestekârı da bildiğimiz üzere Tab'î Mustafa Efendi'dir.

 

[三宅元貴]

Bu tarzda meyan bölümü ayrı besteye sahip olmayan 2.beyit için en başa dönen pek çok Semai örneği var malumunuz.

Bana haber verirseniz sevinirim.
"meyan bölümü ayrı besteye sahip olmayan 2.beyit için en başa dönen pek çok Semai örneği var malumunuz"
Yukarıdakilere somut bir örnek verirseniz sevinirim.