- Konuyu başlatan Derûnhân
- Başlangıç tarihi
- Mesajlar
- 202
- Tepki Puanı
- 327
Gerçekten Popescu-Judetz kadar güzel bir tarihyazımı ortaya çıkaran makam müziği yazarı görmedim.
Batı müzik tarihi bir tarihsel değişim hissi verir; bütün nazariyatçıların, bestekârların bir amacı olduğunu anlatır. Doğal olarak bestekârlarda bunun yapılabilme olasılığı makam müziği için daha azdır, ancak nazariyatçılarda böyle bir sınırlamamız yoktur.
Popescu-Judetz de bu fırsatı sonuna kadar kullanıyor. İlk kez makam müziği nazariyatçıları kendi felsefelerine sâhip insanlar oluyorlar. Daha Kantemiroğlu bölümüne gelmedim ama sabırsızlıkla bekliyorum desem yeridir, çünkü "kavl-i hâkir"i, felsefesiyle birlikte anlatabilmiş bir yazar görmedim daha.
Çevirdiğim bir kesit sunayım:
"Dolayısıyla, icrâda gözlemlenen bölgesel farklılıklar Anadolu kuramcılarının dikkatini çekmeye başlamıştır. Bu yeni bakış açısının temsilcilerinden Hızır bin Abdullah, oldukça teferruatlı bir nazari görüş ortaya koymuş ve makamların icra ve edâsında yöresel farklılıklar tespit etmiştir.
On beşinci yüzyılın sonlarına yaklaşırken Ladikli Mehmed Çelebi, "zamanının en önde gelen kuramcısı ve en büyük Arap müzik kuramcılarından biri" olarak öne çıkar. Ladikli'nin özgün mûsikî nazariyatı, yeni bir makam sınıflandırmasıyla sistemci görüşe meydan okumuş, eski ve yeni nazariyatçılar arasındaki görüş ayrılıklarını tahlil ederek aralarındaki farklılıkları tespit etmiş ve ilkelerini kıyâsî tasvirlerle değerlendirmiştir. Ladikli'nin bakış açısı, geçmiş dönemlerin katılaşmış sistemci görüşü ile kendi döneminin amelî anlayışı arasındaki kesişme noktasına yerleşmiştir. Ladikli, bu diyalektiğin içinde, zamanının müzik icrâsını özgün bir şekilde ifade edebilmiş ve geçmişten miras kalan standart modeller karşısında zamanının yaratıcılığını ortaya koyabilmiştir. Ortaçağ İslam kuramcılarından miras kalan katılaşmış kavramsallaştırmaların* aksine, makam ve ritimlerin amelî bilgisini, Türk müzik pratiğinin çeşitlilik ve dinamikliğini öne çıkarmıştır. İki kavramsal uç noktayı dengeleyerek, Ortaçağ kuramcıları tarafından öne sürülen ilkelerle biçimsel bir mutabakat olduğunu ileri sürerken, aynı zamanda bu geleneksel ilkeleri Anadolu ve Rumeli müzik kültürüne uygulamak için yeni yöntemler ileri sürer."
*conceptualization için daha güzel bir kelime bulamadım
- Mesajlar
- 1580
- Tepki Puanı
- 2703
Kavramsallaştırdıklarımızdanmısınız - Kavramsallaştıramadıklarımızdanmısınız 