Konuya cevap cer

Bu sorduğunuz soru o kadar karışık bir olaydır ki, hiç kimse işin içinden çıkamaz. Bunu ciddi olarak söylüyorum. Böyle bir netlik asla yoktur. Bakın size bir örnek vereyim. Azerbaycan, İran, Suriye, Irak bize yakın makam sistemi de kullanan coğrafyalardır. İnanın bizdeki makam adlarının aynısı onlarda da var ama bütünüyle farklı. İTÜ konservatuarında okuyan İran, Azeri ya da Arap asıllı öğrencilerimiz var. Onlarla konuşunca gördüm ki, bizdeki makamlar ile onlardaki makamların isimleri aynı fakat seyir ve perdeleri tamamen farklı. Rast bile farklı. Çünkü makam öğretisi bir şifai gelenekten geliyor. Onlar bunları melodiler ile tarif ediyor. Destgâh dedikleri bir gelenek var vs. Türk müziğindeki gibi bir durak, güçlü ya da perde anlayışından bahsedemiyoruz. O yüzden Orta Asya'daki müzik ise bambaşkadır eminim, ki benim bilgim pek yok.

Ama şunu diyebilirim; makam coğrafyasındaki her kaynak mutlaka Safiyuddin Urmevi ve Abdülkadir Meragi'den bahseder ve sistemi bu kaynaklara dayandırır. Bu da ancak 14. yüzyıla götürür bizi. Öncesi zaten Pisagor ya da Farabi'dir.


Üst Alt