Konuya cevap cer

• Bu na't-ı şerif, 18. yüzyılın önde gelen divan şairi ve bestekarlarından Yahya Nazim Çelebi'ye aittir. Divanının çalışıldığı bir doktora tezinde rastladım. Söz konusu tezin bilgilerini aşağıda iletiyorum.

• Ayrıca bu notanın bilgisayar yazımı versiyonunu da buldum. Alaeddin Yavaşça'nın arşivinden notalarını temize geçen Semra Özgün Hanımefendi'nin emeği olan bu notayı da ekliyorum. Ancak bir noktaya dikkat çekmek isterim. Burada Zeki Arif Bey'in el yazısına benzettiğim v1 notasında değiştirici işaretlere dikkat kesildiğimde, Rauf Yekta Bey'in öne sürdüğü acemli Rast dizisinin seslerinden oluşan dizek kullanımını görüyorum. Yani v1 notasında donanımda bir şey yazmasa da alttan üçüncü çizgi "segah" perdesini temsil ediyor, en üstteki çizgi ise eviç değil acem perdesini temsil ediyor. Yani Semra Hanım'ın eserin makamını Hüseyni olarak görüp Arel yaklaşımıyla donanıma koyduğu değiştirici işaretlerden biri yanlış olmuş oluyor. Hatta Rauf Yekta'nın 256/243 oranıyla tanımladığı çengelli bemolü v1 notasında görüyoruz; onu da Arel işaretleriyle yazmak istersek aynı oranla tanımlanan bakiyye bemolüyle yazmak gerekir ki bu doğru yazılmış. Ayrıca meyanda bir si bemol görüyoruz. O da Rauf Yekta'nın 25/24 bağıl frekans oranıyla tanımladığı küçük bakiyye aralığı olarak ifade ettiği bemoldür. Arel'de ondan küçük fazla bemolü, ondan büyük ise bakiyye bemolü bulunduğu için tam karşılığı olmasa da en yakın bakiyye bemolüyle (256/243) gösterilebilir. Onu da Semra Hanım'ın notasına işliyorum. Zira o bemol hiç fark edilmemiş. Son olarak bu eser eskilerin Necid Hüseyni dedikleri cinsten, acem perdeli bir Hüseyni olarak görünüyor. Bu düşünceyle, söz konusu notayı tashih edip buraya ekliyorum.

>> Mustafa Sefa ÇAKIR - YAHYÂ NAZÎM DİVANI (İNCELEME-TENKİTLİ METİN) [Doktora tezi; 2018)