Türk Musikisi Kimindir | Hüseyin Sadeddin Arel
- Yazar Derûnhân
- Oluşturulduğu tarih
- Güncelleme
- Yazı dizisi bölümleri: 14
Eski İran musikisinin tamamıyla-yeni nazariyatıyle, ameliyatiyle-ortadan kaybolduğunu tasdik etmekte bütün müellifler-işleri yazmak olan kişiler- müttefiktir.O sebeble eski İran musikisine dair türlü türlü faraziyelerle -varsayımlarla- birtakım masallardan başka söylenecek lakırdı kalmıyor.Bu...
Büyük bir Osmanlı tarihi telif etmesinden dolayı biz Türkler arasında ismi pek tanınmış olan müşterik Hammer'in anlattığına göre kendisi şark ilimlerine ait tetkikler yaparken bihassa musiki ıslahlarını anlamakta, musiki bilmediği için, zorluk çekmiş. O sırada musikiye dair yazılarıyla şöhret...
Yukarıda musikimizin mutlaka başka bir milletten geldiği zannında bulunanların dört zümreye göre İranlılar, ikinci zümreye göre Araplar, üçüncü zümreye göre Yunanlılar, dördüncü zümreye göre Bizanslılar olduğunu anlatmıştım.
İranlılardan asla musiki almadığımızı, ilk iki...
Araplar tarafından Türk musikisinin bizden nasıl alındığını, adeta elleri cebimizde iken, kendi gözlerinizle gormek ister misiniz?
Bakınız, size Arap musikisi hakkındaki kitaplardan aynen çıkardığım bir etek dolusu Türk malını göstereyim.
Makamlardan: Nühüft-ül-etrak (Türklerin...
Coğrafya, ırk, din, dil, milliyet ve saire itibariyle birbirine yabancı olan birçok toplumların hep aynı musikiyi kullanmaları hadisesinden bahsederken bunun cidden merak edilecek bir mesele olduğunu söylemiştim.
Fransız musiki yazıcılarından I.Henri Prunieres ile Macar bestekarı Bela Bartok'un...
Makalelerime lütfen alaka gösteren okuyuculardan pek iltifatlı mektuplar alıyorum. Benim yapabildiğim iş büyük bir mevzua dair mütevazi araştırmalar neticesinde edindiğim kanaatlerin derme çatma bir hulasasını kağıda geçirmekten ibaret olduğu için bu kıymetli iltifatların beni değil, sırf...
Denemelerime başlarken, Türk musikisini başka bir milletten gelme sananların ona İranlılık, Araplık, Yunanlılık, Bizanslık isnat etmeleri itibariyle dört zümreye ayrıldıklarını söylemiştim.
Şimdiye kadar intişar eden altı makalede İranlılardan, yahut Araplardan bize musiki geçip...
Yunanlılardan musiki alıp almadığımızı iyice anlayabilmemiz için eski Yunan musikisinin mahiyetine dair biraz malumat edinmemiz lazım geldiğini düşünerek geçen makalemde o müsikiye ait bazı ilk bilgilerden bahsetmiş ve Yunan makamlarının tetkikini bu makaleme bırakmıştım.
Şimdi...
Pitagor’a göre eski Yunan musikisinde ancak üç tane hakiki makam bulunduğunu, bu üç makamın muhtelif perdeler üzerine nakledişinden yedi ün nasıl olduğunu ve ses merdiveninin daima yerinde sabit bırakılmasına mukabil her ün için merdivende ayrı bir sahanın tahsis edildiğini geçen makalede...
Sekizinci makalemde Doristi makamının pestte beşli veya tizde beşli olmak üzere iki türlü dizi ile kullanıldığına dair bazı müellifleriln sözlerini hikaye ettikten sonra şöyle demiştim.
“Eski Yunan musikisinde makam dizisinin teldörtlerden yapıldığı mütamadiyen...
Elde edebildiğim kitaplardan eski Yunan musikisinin aralıklarıyla makamlarına dair çıkardığım malumatı geçen dört makalede mümkün mertebe derli toplu hülasa etmeye çalıştım.
Müellifler tarafından bize anlatılan eski Yunan musikisinin bu mahiyetini görünce, Türk musikisini bilen...
Acemlerden, Araplardan, Yunanlılardan musiki almamış olduğumuzu şimdiye kadar yaptığımız tetkikat gösterdi. Kala kala Bizanslılar kalıyor.
Sakın musikimiz Bizanslılardan alınma olmasın?
Bu suale kökünden cevap verebilmek için evvela Bizans musikisinin mahiyetini görmemiz lazım...
Geniş tetebbuuma (inceleme) beni hayran bırakan bir okuyucumdan pek faideli bazı tenkitleri ve izahları muhtevi birkaç mektup aldım. Maalesef kendisi isminin neşrini istemiyor. Fakat mütalaalarından bahsetmeme izin verdiği için onları memnuniyetle buraya kaydedeceğim:
I-Yaptığı...
Evvelce söylediğim gibi, Bizans musikisini –iyi-kötü bilinebildiği kadar- öğrenmek için Bizans müelliflerinden, Bizans nota yazısından, Bizans makam ve usullerinden, Bizans musiki parçalarından bahsetmeye ihtiyaç vardır.
Ben Bizans musikisini öğretmek vazifesini üzerime almadığımdan...